2020 yılında tüm illerde ölçüm yapılamamış olması, tüm illerdeki hava kalitesinin bütüncül olarak değerlendirilmesini engelleyen büyük bir eksikliktir. Yeterli veri olmayan 42 ilde, Türkiye’deki illerin yarısından fazlasında, kanserojen bir kirletici olduğu bilinen ve bu nedenle sağlık etkileri açısından gösterge olan ince partikül madde değerleri bilinmemektedir. Yeterli PM2.5 ölçüm verisi (yılda %90 gün ve üzeri) 39 il arasında, özellikle Düzce’de yıllık ortalamanın, Dünya Sağlık Örgütü'nün (DSÖ’nün) yıllık kılavuz değerlerinin 4 katından daha fazla olduğu görülmektedir. Düzce’yi Çorum, Erzurum, Amasya, Konya, Sakarya, Iğdır, Bursa, Isparta ve Burdur takip etmektedir. 2020 yılında, Türkiye’deki 81 ilin yarısından fazlasında, PM2.5 seviyesi hakkında yeterli veri bulunmamaktadır.
Rapora göre Muş, Iğdır, İstanbul, Sinop, Malatya, Edirne, Tokat, Kayseri, Denizli, Düzce, Karabük, Ağrı ve Ankara`daki 15 istasyonda 2020 boyunca yapılan ölçümlerde yüksek hava kirliliği gözlendi. Bu istasyonların bulunduğu bölgelerde Kovid-19 hastalığı pandemisi zamanında Mart ayında azalan taşıt trafiğine rağmen, tüm yıla bakıldığında DSÖ’nün kılavuz değerlerinin çok üzerinde kirli hava solunduğunun görüldüğü belirtildi.
2020 yılında, en yüksek PM10 (partiküler madde) değerinin Ankara Siteler’de 490 µg/m3 ve Sinop Boyabat istasyonunda 305 µg/m3 olarak ölçülürken Tokat Erbaa’da ise bu değer 335 µg/m3 oldu. Verilerin, hava kirliliğinin bu bölgelerde akut sağlık sorunları açısından çok ciddi bir risk oluşturduğunu gösterdiği ifade edildi.
Raporda;
2020 yılında Ankara, Bursa ve İstanbul gibi büyükşehirlerin yanı sıra; Sivas, Amasya, Samsun, Trabzon’da çoğunlukla ulaşım için kullanılan araçlarda yakılan benzin gibi fosil yakıtlardan kaynaklanan NO2 ortalamaları yüksek olduğu belirtildi.
Kaynak :
https://www.temizhavahakki.com/wp-content/uploads/2021/09/KaraRapor2021.pdf