Elektrik ve doğal gaz dağıtım şirketlerinin kullandığı yazılım ve altyapıların incelenerek yerli yazılımların kullanılacağı alanların belirlenmesi, yabancı kaynaklı yazılımlara ödenen yıllık bakım bedellerinin düşürülmesine yönelik detaylı araştırma yapılması amacıyla başlatılan ‘Yerli Enerji Yerli Teknoloji’ Ar-Ge projesi bu ay bitiyor.
proje, 2020'de Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK) kararı ile başlatıldı. 2020 yılının Aralık ayında ELDER ve 21 elektrik dağıtım şirketi, 2021 yılının Ocak ayında ise GAZBİR-GAZMER ve 11 doğal gaz dağıtım şirketi ile sözleşme yapıldı.
Proje çerçevesinde enerji dağıtım sektöründe kullanılan yazılımın büyük bir bölümünün yurt dışı kaynaklı olduğu, ilk sahip olma maliyetinin 140 ile 160 milyon dolar arasında değiştiği belirlendi. Elektrik ve doğal gaz faturalarına maliyet olarak da yansıyan yazılım için bakım maliyetinin de yıllık 35 milyon doları bulduğu tespit edildi. ‘Yerli Enerji Yerli Teknoloji’ projesiyle; yazılımların yerlileştirilebileceği alanlara yoğunlaşılacak. İkinci aşamada ise Yerli Milli Teknoloji geçiş planı doğrultusunda pilot Ar-Ge projeleri için başvuru süreçleri işletilecek. Enerji dağıtım sektöründe yazılım ekosistemi oluşturulması için hazırlık çalışmalarına başlanacak.
Proje çerçevesinde enerji dağıtım sektöründe kullanılan 28 farklı yazılımın analiz çalışmaları tamamlandı. Kullanım amacına göre merkezde, sahada ve güvenlik katmanında faydalanılan yazılımlar olmak üzere 3 farklı yazılım grubu oluşturuldu. Elektrik dağıtım sektöründe 173 farklı yazılım markasının bulunduğu görüldü. Bunlardan 91’inin yabancı, 79’unun yerli ve 3’ünün de belli süreçlerde yerli ve yabancı markaların birlikte kullanıldığı hibrit olduğu görüldü. Doğal gaz sektöründe ise 107 farklı yazılım markası olduğu tespit edildi. Bunlardan 64’ü yerli, 40’ı yabancı ve 3’ü de hibrit. Enerji dağıtım sektöründe yabancı menşeli yazılımlara ilk sahip olma lisans bedeli ile ilişkili olarak her yıl 30 milyon dolar ile 35 milyon dolar arasında lisans bakım bedeli ödendiği belirtiliyor.